Het Dierenmuseum
Het online museum over het dier in de kunst en cultuur
De prehistorie, ook wel oertijd genoemd, is de benaming voor het vroegste tijdperk in de menselijke geschiedenis. Het gaat om de periode waarin het schrift nog niet bestond. Het is de tijd waarin de Homo Erectus of Neanderthalers en later de Homo Sapiens op aarde waren. De prehistorie is opgedeeld in de volgende periodes: de steentijd (2,5 miljoen - 3200 voor Christus), de bronstijd (3200 - 800 voor Christus) en de ijzertijd (800 tot 12 voor Christus).
In Europa zijn een aantal grotten, met name in Frankrijk en Spanje, waar prehistorische afbeeldingen van dieren zijn te zien: de grotten van Lascaux, Chauvet Pont d'Arc en Pech Merle in Frankrijk en de grotten van Altamira en Nerja in Spanje. De grotschilderingen dateren uit de laatste ijstijd die tot 10 duizend jaar geleden duurde. De precieze betekenis van de afbeeldingen van dieren valt niet te achterhalen maar het lijken de dieren te zijn waar de mens destijds op jaagde. Afbeeldingen werden waarschijnlijk gemaakt naar aanleiding van gebeurtenissen die te maken hadden met dood, jacht, vruchtbaarheid en het afweren van het kwade.
Ook in Afrika zijn diverse rotstekeningen van dieren ontdekt. Die worden ook wel 'bushmenpaintings' genoemd. Het Trust for African Rock Art 'bewaakt' dit culturele erfgoed van Afrika. Zo zijn er rotstekeningen te vinden in Namibië, Zuid-Afrika, Botswana, Zimbabwe, Libië, Marokko, Niger, Ethiopië en Sudan.
Afbeeldingen van diverse rotstekeningen in Afrika vind je hier.
De oudste tot nog toe gevonden afbeelding van een dier is dat van een bosvarken in een grot op het Indonesische eiland Sulawesi.
Deze schildering is zo'n 45.000 jaar oud. Hieronder vind je een video uit 2021 van de Griffith Universiteit in Australië die de ontdekking deed.
Naast grottekeningen zijn er ook beeldjes uit de prehistorie gevonden en kunstuitingen op dierenbotten. De precieze datum en functie hiervan is niet bekend, maar men vermoedt dat ze een nuttig doel hadden en te maken hadden met (religieuze) riten. In de Vogelherd grot in Ulm (Duitsland) zijn veel beeldjes gevonden. De grot is uitgeroepen tot een Unesco werelderfgoed.
Eén van de oudste en grootste beelden is de Leeuwmens, half mens, half leeuw. Het is een beeld van 29,6 cm en het werd in 1939 ontdekt in de Stadelgrotten van de Schwäbische Alb in Duitsland. Het beeld is te zien in het Ulmer Museum in Ulm.
In 1963 werd in Turkije Göbleki Tepe ontdekt, een tempelcomplex uit de prehistorie van 12.000 jaar geleden. Op de T-vormige pilaren zijn diverse versieringen gevonden, waaronder die van dieren: gazellen, leeuwen, reptielen, stieren, vogels, vossen en zwijnen. Göbleki Tepe is het oudst bekende tempelcomplex ter wereld.
